آزمايش غربالگري چيست

آزمايش غربالگري بارداري يكي از مهم ترين آزمايشهاي دوران بارداري مي‌باشد. آزمايش غربالگري ، مجموعه‌اي از بررسي‌هاي سونوگرافي و تست‌هاي آزمايشگاهي مي‌باشد كه در دوران بارداري در زمان‌هاي معين براي تشخيص ناهنجاري‌هاي جنين انجام مي‌شود. آزمايش غربالگري بارداري مي‌تواند مادر و كودك را از ابتلا به بسياري از بيماري‌ها حفظ نمايد. اين غربالگري‌ها احتمال ابتلاي جنين به سندروم‌هاي ژنتيكي شايع كاهش مي‌دهد. شايع‌ترين آن تريزومي 21 كه به آن سندرم داون (مونگوليسم ) هم گفته مي‌شود، است. آزمايش غربالگرى دوران بارداري كمك مي‌كند تا ريسك ابتلا به اين سه سندروم مشخص ‌شود و هم چنين نقص لوله عصبي و ناهنجاري‌هاي اصلي در جنين هم با غربالگري قابل تشخيص مي‌باشد. دقت تشخيص تست‌هاي غربالگري 80%- 90% است. پس اصلا جاي نگراني نيست.

يك مشاور ژنتيك يا پزشك باليني كه بتواند معني نتايج را توضيح دهد و در مورد پيگيري بيشتر گزينه‌هايي ارائه دهد، بايد نتايج غربالگري را تفسير كند. مهم است كه به خاطر داشته باشيد كه آزمايش غربالگري مثبت هميشه به معناي تشخيص ناهنجاري‌هاي جنين نيست. بلكه نشان دهنده افزايش خطر است. تنها تعداد بسيار كمي از زنان با نتيجه مثبت آزمايشات سه ماهه اول داراي نوزاداني هستند كه در واقع داراي اختلال كروموزومي هستند. در بارداري‌هايي كه جنين داراي نقص كروموزومي است، مانند مواد كروموزومي اضافي كه منجر به سندرم داون يا سندرم ادواردز مي‌شود، سطوح PAPP-A كاهش مي‌يابد، سطح hCG به ميزان قابل توجهي افزايش مي‌يابد و فضاي گردن جنين بزرگتر از حد طبيعي است. در حالي كه آزمايش غربالگري سه ماهه اول مي‌تواند تقريباً 85 درصد از زنان داراي جنين مبتلا به سندرم داون و 75درصد از كساني كه مبتلا به سندرم ادواردز هستند را به درستي تشخيص دهد، حدود 5 تا 10 درصد از حاملگي‌هاي طبيعي نتيجه مثبت كاذب خواهند داشت. در صورت مثبت بودن تست غربالگري، آزمايشات قطعي‌تري براي تعيين و تاييد تشخيص مورد نياز است. اينها ممكن است شامل يك آزمايش تشخيصي مانند نمونه گيري از پرزهاي كوريوني (CVS) در سه ماهه اول يا آمنيوسنتز در سه ماهه دوم باشد. در حالي كه اين دو روش از آزمايشات غربالگري دقيق‌تر هستند، اما تهاجمي نيز مي‌باشند و خطر سقط جنين و خطر نادر جراحت را به همراه دارند.

اگر اينهبيين آ اندازه گيري نشود به آن تريپل ماركر (تست سه گانه ) مي‌گويند. نياز به ناشتا بودن يا آمادگي خاصي براي اين آزمايش نيست و در هر ساعتي از شبانه روز مي‌توان اين آزمايش را انجام داد. اگر ميزان هر چهار هورمون طبيعي باشند به احتمال 98 درصد جنين فاقد اختلالات و بيماري‌هاي مهم خواهد بود. به طور كلي، در هر ويزيت پزشك، آزمايش ادرار براي بررسي پروتئين و قند و علائم عفونت انجام مي‌شود. پزشك يا پرستار وزن و فشار خون شما را نيز بررسي مي‌كند. اندازه گيري شكم كه به سرعت در حال رشد و صداي قلب نوزاد بسيار هيجان انگيز است. ارتفاع رحم (قد پايه) نيز اندازه‌گيري مي‌شود. اين به بررسي رشد كودك كمك مي‌كند. ضربات قلب جنين: پزشك شما احتمالاً مي‌تواند صداي قلب جنين را با استفاده از دستگاه سونوگرافي دستي بشنود. سونوگرافي: معمولاً در هفته 20 ارائه مي‌شوند، اگرچه ممكن است در هر زمان از بارداري نيز انجام شوند. سونوگرافي ممكن است به دلايل مختلفي صورت گيرد، از جمله تأييد تاريخ زايمان، بررسي تعداد جنين، بررسي عوارضي مانند جفت سرراهي (يك جفت با ارتفاع پايين) يا كند شدن رشد جنين، يا تشخيص ناهنجاري‌هايي مانند شكاف كام. گاهي اوقات، اگر يافته‌هاي مشكوكي در مورد ناهنجاري ژنتيكي مشاهده شود، ممكن است به متخصص يا آزمايش ژنتيك ارجاع داده شويد. غربالگري گلوكز: اين آزمايش معمولاً در هفته‌هاي 24 تا 28 انجام مي‌شود، اين يك آزمايش معمول براي شناسايي ديابت ناشي از بارداري است كه مي‌تواند منجر به متولد شدن نوزادان بسيار بزرگ، زايمان‌هاي دشوار و مشكلات سلامتي براي شما و نوزاد شود. اين آزمايش سطح قند خون شما را يك ساعت پس از خوردن يك ليوان محلول مخصوص اندازه گيري مي‌كند. اگر ميزان قند خون بالا باشد، يك آزمايش تحمل گلوكز حساس تر نيز انجام مي‌شود، كه در آن با معده خالي محلول گلوكز مي‌نوشيد و خون شما در چند مرحله با صافله زماني 2-3 ساعت جمع آوري مي‌شود.